Strengere WNT-wetgeving stelling bij subsidie dan landelijke norm

[Karen]

Een
klant maakt gebruik van wmo subsidies van een gemeente en levert geen zorg
welke kwalificeert onder de regeling bezoldigingsmaxima topfunctionarissen zorg
en jeugdhulp. 

Nu
is er een gemeente die de volgende eis stelt bij het verstrekken van de
subsidie: 

''De
(Pgb-)aanbieder neemt de regels in acht van de Wet normering topinkomens en de
regeling bezoldigingsmaxima topfunctionarissen zorg en jeugdhulp."

 

Bij
uitvraag hoe deze regeling ook dient te worden toegepast, terwijl het volgens
landelijke regels niet van toepassing is. Geeft de betreffende gemeente aan dat
zij deze als norm laat gelden. De berekening van de bezoldiging
volgens deze regeling wordt daarbij aangemerkt als een kwaliteitseis waaraan
aanbieders verplicht moeten voldoen. Wordt er boven de norm uit regeling
bezoldigingsmaxima topfunctionarissen zorg en jeugdhulp gekomen dan wordt het
meerdere gekort op de subsidie. 

De betreffende gemeente heeft aangegeven dat eventuele overgangsbepalingen welke zouden
gelden op grond van artikel 7.3 lid 2 WNT zullen ook niet van toepassing
zijn. 

Wij
dienen een controleverklaring af te geven waarin getoetst wordt aan de norm van
de regeling bezoldigingsmaxima topfuntionarissen zorg en jeugdhulp. Echter als
accountant kan ik alleen controleverklaringen afgeven welke voldoen aan wet en
regelgeving. 

Wij
verzoeken u ons duidelijkheid te verschaffen over de volgende punten:

 
1. Is het een gemeente toegestaan om via haar verordening
        kwaliteitseisen te stellen die verder reiken dan hetgeen in landelijke
        wetgeving (de Wet normering topinkomens) is vastgelegd?

 
2. Hoe verhoudt deze gemeentelijke normstelling zich tot
        de uitgangspunten van de landelijke wetgever, waarin uniformiteit en
        rechtsgelijkheid een belangrijke rol spelen? En mogen ze dan een
        overgangsbepaling achterwege laten. 

[HelpdeskWNT]

Vraag 1

De Helpdesk WNT van het ministerie van BZK geeft op het
Forum uitvoering Wet normering topinkomens  
algemene wetsuitleg over de toepassing van de WNT. Of de beschreven
kwaliteitseis (een maximale beloning conform de Wet normering topinkomens en de
regeling bezoldigingsmaxima topfunctionarissen zorg en jeugdhulp) voldoende
verband houdt met de gesubsidieerde activiteit gaat slechts zijdelings over de
toepassing van de WNT en valt buiten de wetsuitleg WNT. Het is niet aan de
Helpdesk WNT om te beoordelen of door decentrale overheden gestelde voorwaarden
aan een subsidie conform de Algemene wet bestuursrecht (Awb)zijn. Wel kan in
algemene zin het volgende worden opgemerkt.

De Awb stelt grenzen aan de voorwaarden en verplichtingen
die een bestuursorgaan mag verbinden aan een verleende subsidie. In het
algemeen dient er een inhoudelijk verband te zijn tussen de voorwaarde en het
doel en de activiteiten waarvoor de subsidie wordt verstrekt (artikelen 4:38 en
4:39 Awb). Dit verband is bij het opleggen van een inkomensnorm aan de
subsidieaanvrager als subsidieverplichting of –voorwaarde in het algemeen
onvoldoende aanwezig.

De rechter heeft zich in verschillende zaken duidelijk
uitgesproken: het is niet toegestaan om instellingen als subsidievoorwaarde een
inkomensnorm op te leggen, omdat zo'n verplichting niet in verhouding staat tot
het doel van de subsidie. Het stellen van een dergelijke inkomenseis heeft in
beginsel als doel het normeren van topinkomens en niet zozeer het
verwezenlijken van het doel van de WMO-subsidie (het verlenen van zorg). Een
dergelijke verplichting ziet immers niet op de kwaliteit van de zorgmedewerkers,
maar op hun inkomens. Zie in dit verband bijvoorbeeld de uitspraak van de Raad
van State van 25 juni 2014 (ECLI:NL:RVS:2014:2348).

In een latere uitspraak van de Raad van State van 4 mei 2016
(ECLI:NL:RVS:2016:1177) oordeelt de Afdeling dat het wel is toegestaan regels
te stellen over de besteding van de subsidie en te bepalen dat subsidie niet of
slechts in bepaalde mate mag worden besteed aan salarissen of overhead, maar
dat de subsidie niet mag worden gebruikt als instrument voor het voeren van topinkomensbeleid. 

Zie ook in dit verband de Factsheet topinkomensnormering bij
subsidies en aan bestedingen:
https://www.topinkomens.nl/documenten/2018/02/21/factsheet-topinkomensnormering-bij-subsidies-en-aanbestedingen" title="Link: https://www.topinkomens.nl/documenten/2018/02/21/factsheet-topinkomensnormering-bij-subsidies-en-aanbestedingen">Factsheet topinkomensnormering bij subsidies en
aanbestedingen | Topinkomens.

Wel kunnen decentrale overheden bepalen dat de subsidie
wordt geweigerd in het geval de subsidieontvanger niet aannemelijk kan maken
dat de subsidie niet zal worden besteed aan inkomens boven het
bezoldigingsmaximum van de WNT. Er kunnen ook grenzen worden gesteld aan de
subsidiabele kosten, waaronder de subsidiabele loon- en overheadkosten.

Zie hiervoor de brief van de minister van Binnenlandse Zaken
en Koninkrijksrelaties over de voortgang van het topinkomensbeleid van 21
december 2016 (Kamerstukken II 2016/17, 30111, nr. 103, blz. 3, laatste
alinea):
https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-30111-103.html" title="Link: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-30111-103.html">Kamerstuk 30111, nr. 103 | Overheid.nl > Officiële
bekendmakingen.

De beoordeling of door decentrale overheden gestelde
voorwaarden in een subsidieverordening binnen de door de rechter toegestane
ruimte blijven of niet, is in het uiterste geval aan de rechter voorbehouden.

Vraag 2

In algemene zin kan vanuit de WNT het volgende worden
opgemerkt. Bij het toezicht vanuit de Eenheid toezicht WNT van het ministerie
van BZK op de naleving van de WNT door een zuivere WMO-aanbieder wordt de
naleving van de WNT beoordeeld op basis van het wettelijke kader zoals dat in
de WNT en de lagere regelgeving op basis van de WNT is vastgelegd. Voor
instellingen die uitsluitend WMO-diensten verrichten en verlenen, geldt op
grond van de WNT het algemeen bezoldigingsmaximum (artikel 2.3 WNT) en niet het
maximum van de Regeling bezoldigingsmaxima topfunctionarissen zorg en jeugdhulp.
Een in een subsidieverordening vastgelegde afwijkende bezoldigingsnorm is niet
geldig of verbindend voor de toezichthouder. Dat geldt eveneens voor regels in
een subsidieverordening die inbreuk maken op het in het WNT vastgelegde
overgangsrecht voor bestaande bezoldigingsafspraken.

Er is geen enkele
wettelijke grondslag, niet in de WNT noch in welke andere wet dan ook, die het
een gemeente mogelijk maakt om in of via de subsidieverordening een eigen, van
de WNT afwijkende bezoldigingsnorm in het kader van subsidiëring of aanbesteding
van diensten te bepalen en op te leggen. Evenmin mogen decentrale overheden in of via de
subsidieverordening afwijken van of inbreuk maken op het in de WNT vastgelegde
overgangsrecht voor bestaande bezoldigingsafspraken.